Liberal Düşünce Dergisi, Yıl: 26, Sayı: 101, Kış 2021, ss. 169-190.
Öz
Mondros Mütarekesi sonrası imparatorluğun fiilen varlığını yitirmesi neticesinde bir iktidar boşluğu oluşmuştur. Devletin muhafazası amacıyla hareket eden, birçoğu yenileşme döneminde ordu içerisinde görev yapmış olan elitlerin ortaya koyduğu çaba, kısa süre içerisinde amaç ve yöntem değiştirmiştir. Ulusal egemenlik söylemini Anadolu’da dolaşıma sokan, öncülük ettiği meclis ve yönettiği ordu üzerinden iktidar boşluğunu dolduran Mustafa Kemal Paşa siyasi lider konumuna evirilmiştir. Mustafa Kemal Paşa’nın göstermiş olduğu çaba şahsi bir başarının ötesinde kısa süre sonra kurulacak olan modern cumhuriyetin temellerini oluşturmuştur. Çalışma, Mustafa Kemal Paşa’nın geleneksel elitler ile olan mücadelesini ve Birinci Meclisin bu sürede oynadığı tarihsel rolü, iktidar ilişkileri bakımından çözümlemeyi hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler: İktidar Boşluğu, İttihat ve Terakki, Mustafa Kemal, Birinci Meclis.
From Empire To Republic: Filling “The Power Vacuum” in Turkish Politics
Abstract
As a result of the de facto fall of the empire after the Armistice of Mudros a power vacuum occurred. The efforts of the elites, many of whom served in the army during the period of innovation and also acted for the preservation of the state, changed the purpose and method in a short time after the armistice. Mustafa Kemal Pasha, who put the discourse of national sovereignty in circulation all around Anatolia, filled the power vacuum through the parliament and the army he led, and became a political leader. Mustafa Kemal Pasha’s efforts, beyond a personal success, laid the foundations for the soon-to-be-established modern republic. The study aims to analyze Mustafa Kemal Pasha’s struggle with traditional elites and the historical role played by the First Assembly in this period in terms of power relations.
Keywords: Power Vacuum, Union and Progress, Mustafa Kemal, Grand National Assembly.